معرفی آب، آب شرب و مشخصات آن

آب شرب آبی است که عاری از عوامل بیماری‌زا، انگل و هرگونه مواد سمی‌و شیمیایی باشد ( به اندازه‌ای باشد که باعث بیماری نشود). با وجود اینکه اکثر کره زمین با آب پوشیده شده است اما آب شرب به وفور یافت نمی‌شود. زیرا آب اغلب اقیانوس‌ها و دریاها شور است و آب‌های قابل نوشیدن در سایر منابع آبی مانند رودها به دلیل دخالت‌های عوامل انسانی آلوده و غیر قابل شرب شده‌اند. افزایش جمعیت و کاهش منابع آبی قابل شرب به یکی از معضلات بشر تبدیل شده است. برای آب شرب استانداردهای متعددی تعریف شده است. در ایران نیز استاندارد آب شرب تدوین شده که آخرین ویرایش آن به سال ۱۳۸۸ می‌باشد.

رديف	ويژگي	حد مطلوب	مقدار مجاز	واحد اندازه گيري
1	شفافیت	كمتر يا مساوي 1	حداكثر 5	NTU
2	رنگ	كمتر يا مساوي 1	حداكثر 20	پلاتين كبالت براي رنگ حقيقي آب (1) T.C.U
3	بو	صفر	حداكثر 2 واحد در 12 درجه سلسيوس حداكثر 3 واحد در 25 درجه سلسيوس	رقم آستانه بو(2) (TCN)
4	PH	7-8/5	6/5-9	–
5	طعم	–	بايد مقبوليت مردمي داشته باشد و مورد اعتراض واقع نشود.	–
6	روغن		به صورت شناور مشاهده نگردد

جدول شماره (1) ـ مشخصات فيزيكي آب آشاميدني

رديف	نوع تركيب	برچسب	حداكثر مقدار مجاز بر حسب ميلي گرم در ليتر
1	آرسنيك	As	0/05
2	سرب	Pb	0/05
3	كرم	Cr	0/05
4	سلنيوم	Se	0/01
5	كادميوم	Cd	0/05
6	آنتيموان	Sb	0/05
7	جيوه كل	Hg	0/001
8	موليبدن	Mo	0/07
9	سيانور	CN	0/07
10	واناديوم	V	0/1

جدول شماره (2) ـ حداكثر مقدار مجاز مواد شيميايي معدني سمي

نام ماده		حداكثر مجاز (ميكروگرم در ليتر)
آلدرين/ دي آلدرين	Alderin-dialderin	0/03
كلرادن	Chlordane	0/2
2 و 4 دي كلر و فنوكسي استيك اسيد	2-4 dichlorophenixy acetic acid	30
د.د.ت دي كلرودي فنيل تري كلرواتان	DDT	2
1 و 2 دي كلرواتان	1,2 –Dichloroethene	30
1 و 2 دي كلرواتان	1,2 –Dichloroethene	50
هپتاكلر و هپتاكلرايوكسيد	Heptachlor and heptachlor epoxide	0/03
هگزاكلروبنزن	Hexachloro benzene	1
ليندن	Lindane	2
متوكسي كلر	Methoxychlor	20
تركيبات حلقوي چند هسته اي	(1)‍‍ P.A.H	0/3
الاكلر	Alachlor	20
آل دي كارب	Aldicarb	10
آترازين	Atrazline	2
بنتازون	Bentazone	30
كربوفوران	Carbofiran	5
كلروتولورون	Chlorotoluron	30
1و2 دي برمو 3 كلروپروپان	1,2 – dibromo 3-chloropropane	1
1و2 كلروپروپان	1,2 – dichloropropane	20
تري هالومتانها : كلروفرم بروموفرم برمودي كلرومتان دي برمو كلرومتان	THMS Chloroform Bromoform Bromodichloromethane Dibromichloromethane	200 100 60 100
ايزوپروتورون	Isoproturon	9
2 متيل چهار كلر فنوكسي استيك اسيد	2methyl 4 chloro phenoxy acetic acid	2
متولاكلر	Metolachlor	10
مولينات	Molinate	6
پندي متالين	Pendimethalin	20
پنتا كلروفنل	Pentachloro phenol	9
پرمترين	Permethrin	20
پروپانيل	Propanil	20
پيرودات	Pyrodate	100
سيمازين	Simatine	2
تري فلورالين	Trifluralin	20
دي كلروپروپ	Dichloroprop	100
فنوپروپ	Fenoprop	9
2-4-5 تري كلروفنوكسي پروپيونيك اسيد	2-4-5-T	9
سورفاكتانت بر حسب لوريل سولفات (دترجنت)	Surfactant	200
شاخص فنل بر حسب فنل	Phenol index	0/5

^1-^{pily
nuclear aromatic hydrocarbons}

جدول شماره (3) ـ حدود
مجاز برخي از مواد شيميايي سمي آلي در آب آشاميدني

رديف	نوع تركيب		حداكثر مجاز برحسب ميلي گرم در ليتر
1	كل مواد جامد محلول	(TDS/12)	(2)1500
2	سختي كل برحسب	CaCo3	(3)500
3	كلرور برحسب	Cl	400
4	سولفات بر حسب	So4	400
5	هيدروژن سولفوره	H2S	0/050
6	آهن برحسب	Fe	0/3
7	منگنز بر حسب	Mn	0/5
8	آلومنيوم برحسب	Al	0/2
9	روي بر حسب	Zn	3
10	مس برحسب	Cu	1
11	نيترات برحسب	No3	(4)(5)
12	نيتريت برحسب	No2	(4)(3)
13	كلسيم بر حسب	Ca	250
14	منيزيم بر حسب	Mg	50
15	آمونياك بر حسب	NH3	1/5
16	سديم برحسب	Na	(5) 200

جدول شماره (4) – مواد شيميائي كاني موجود در آب آشاميدني

مقدار PH	بزرگتر از 8 تا 9	8-5/6
مقدار مجاز كلر آزاد باقيمانده پس از نيم ساعت تماس متناسب با PH برحسب ميليگرم در ليتر	0/4	0/2

جدول شماره (5) – حداقل مقدار كلر مجاز آزاد باقيمانده متناسب با PH در آب آشاميدني

*مقدار توصيه شده كلر آزاد باقيمانده پس از نيم ساعت زمان تماس در شرايط عادي 0/5 تا 0/8 در انتهاي شبكه برحسب ميلي گرم در ليتر با توجه به PH ، و در شرايط اضطراري ، همه گيري بيماريهاي روده اي و بلاياي طبيعي يك ميلي گرم در ليتر مي باشد